Tạp chí The Australian Financial Review số ra ngày 22/9 đăng bài viết về “Những cơ hội ở ASEAN mà Úc cần khai thác” của tác giả Tony Cripps, Giám đốc điều hành ngân hàng HSBC Úc.
Tác giả cho rằng, với cơ sở hạ tầng mới, tăng trưởng kinh tế lành mạnh và dân số gia tăng, nhưng ASEAN đã bị các nhà xuất khẩu của Úc bỏ qua quá lâu. ASEAN là một trong những khu vực kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới, tuy nhiên triển vọng tăng trưởng của ASEAN thường xuyên bị Trung Quốc và Ấn Độ làm lu mờ. Hiệp hội các quốc gia thành viên 10 nước: Brunei, Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam, có tổng dân số hơn 600 triệu, GDP 2,5 nghìn tỷ USD (3,3 nghìn tỷ AUD); thương mại hai chiều Úc – ASEAN lớn hơn so với Mỹ hay EU. Rõ ràng, ASEAN có sức hút riêng của mình. Nếu ASEAN là một thực thể duy nhất, khu vực này sẽ là nền kinh tế lớn thứ 6 trên thế giới. Vì vậy, tại sao ASEAN lại bị bỏ qua trong các cuộc thảo luận về tương lai của Úc.
Có nhiều lý do ngoài sự nổi lên của Trung Quốc và Ấn Độ: Một là, việc thành lập ASEAN chủ yếu do sự dẫn dắt của chính trị. ASEAN ra đời 49 năm trước, trong thời Chiến tranh Lạnh với mục đích thúc đẩy sự ổn định chính trị; Hai là, chưa bao giờ có những lo ngại về tăng trưởng kinh tế ở Châu Á. Nền kinh tế của Nhật Bản đã hồi phục sau Thế chiến II. Sau đó, sự xuất hiện của những con hổ Châu Á gồm Hồng Kông, Singapore, Hàn Quốc và Đài Loan, diễn ra vào những năm 1950 và những năm 60. Indonesia, Malaysia và Thái Lan đạt được GDP tăng trưởng hàng năm ít nhất 7% trong 25 năm hoặc lâu hơn. Nếu nhìn vào thương mại của Úc với ASEAN, có thể thấy có sự phát triển, nhưng không phải ở một tốc độ thật sự phản ánh tầm mức của cơ hội. Trong giai đoạn 2011 – 2014, thương mại Úc – ASEAN tăng khoảng 12 tỷ USD; so với cùng kỳ, Úc – Trung Quốc tăng khoảng 30 tỷ USD.
Thái độ của ASEAN đang dần thay đổi. Khu vực này đã đạt được lợi ích toàn cầu khi những lo ngại về suy thoái kinh tế ở Trung Quốc thúc đẩy các công ty và nhà đầu tư xem xét về sự đa dạng hóa để tận dụng triển vọng kinh tế ấn tượng của ASEAN. Nói chung, có ba cơ hội lớn tại ASEAN để Úc có thể tận dụng được. Đầu tiên có thể được tìm thấy trong nền tảng sản xuất. Trung Quốc từ lâu đã được coi là “công xưởng của thế giới”, nhưng nền kinh tế đang chuyển động theo hướng gia tăng sản xuất hàng hóa có giá trị công nghệ cao và dịch vụ. Ngoài ra, tiền lương đã tăng ở Trung Quốc. Vì vậy, ngành sản xuất truyền thống, sản xuất sử dụng nhiều lao động, từng là lĩnh vực chủ lực tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc, đang di chuyển về phía Đông Nam hướng đến ASEAN. Cơ hội lớn thứ hai trong ASEAN có thể được tìm thấy tại các thị trường bán lẻ. Dân số của ASEAN sẽ cán mốc 700 triệu vào năm 2030 và mục tiêu là tăng GDP lên hơn 9.000 USD đến năm 2030, gấp 3 lần mức năm 2010. Mức tăng này sẽ biến ASEAN thành một thị trường quan trọng đối với tất cả mọi thứ từ xe hơi đến vé máy bay đến dầu gội và điện thoại di động. Cơ hội lớn thứ ba nằm ở sự gia tăng liên kết khu vực từ Cộng đồng kinh tế ASEAN mới thành lập. Trong khi đó, Hiệp định kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) là những hiệp định thương mại liên khu vực rộng lớn nhằm giảm các rào cản thương mại và mở ra những cơ hội kinh doanh mới. Sau đó, sáng kiến “một vành đai, một con đường” của Trung Quốc là một kế hoạch đầy tham vọng nhằm thúc đẩy dòng chảy thương mại, vốn và các dịch vụ của khu vực, chủ yếu đầu tư hàng tỷ USD vào đường ống, đường sắt, đường cao tốc, đường hàng không, viễn thông, dầu và khí đốt tự nhiên, và các cảng. Dự án sẽ xây dựng mới và cải thiện kết nối giao thông hiện có để tăng cường hơn nữa sự hợp tác và xây dựng hành lang kinh tế hợp tác quốc tế, bao gồm nội khối ASEAN. Các chi tiêu khổng lồ liên quan đến “một vành đai, một con đường” sẽ thúc đẩy hoạt động kinh tế.
Trong 7 tháng đầu năm 2016, đầu tư trực tiếp của Trung Quốc vào 51 quốc gia trong dự án “một vành đai, một con đường” đạt 7,9 tỷ USD. Đầu tư tập trung chủ yếu vào Singapore, Indonesia, Malaysia và Ấn Độ. Vậy làm thế nào để Úc có thể tận dụng các cơ hội ASEAN? Các cơ hội sẽ tương tự như đối với Trung Quốc: Du lịch, giáo dục, nông nghiệp, cơ sở hạ tầng, cũng như sản xuất tiên tiến và gia công phần mềm. Đầu tư cơ sở hạ tầng gia tăng trên toàn ASEAN sẽ hỗ trợ nhu cầu xuất khẩu hàng hóa thô của Úc. Sự gần gũi, kinh nghiệm và quan hệ mềm mỏng của Úc thích ứng với ASEAN lại không thể dễ dàng hợp tác với đối thủ cạnh tranh từ Mỹ hoặc Châu Âu. Nếu đi đúng hướng, Úc chỉ có thể hưởng lợi từ sự phát triển kinh tế nhanh chóng của ASEAN.
Leave your comment