Nước Úc đang có một nền tảng tốt để phục hồi tăng trưởng kinh tế

Chi tiêu của Chính phủ tăng mạnh và bùng nổ hoạt động khai thác mỏ có thể giúp mở rộng sản lượng của nền kinh tế Úc. Tuy nhiên, một câu hỏi được đặt ra là các khoản đầu tư này có thực sự bền vững hay không? Một khi tăng trưởng là bền vững, nền kinh tế sẽ đi đến những kết quả tuyệt vời như việc làm đầy đủ và mức lương tăng cao hơn.

Ngay bây giờ, các nền tảng cho tăng trưởng kinh tế một cách thực chất của nước Úc đã được đặt ra: chi tiêu của người tiêu dùng và nhu cầu về lao động của các doanh nghiệp đều gia tăng. Để đạt được bước tiếp theo là một thử thách đặc biệt, nhưng phần lớn công việc khó khăn đã được thực hiện.

Các biện pháp kích thích kinh tế từ chính phủ

Bất kỳ người Úc nào bị mất việc làm, hoặc phải chịu bạo lực gia đình trong nhiều đợt phong toả xã hội đều có thể nói rằng năm 2020 là một năm đau thương. Tuy nhiên, trên bình diện quốc gia, khi so sánh với các nước khác như Hoa Kỳ và Anh, cho đến nay Úc đã vượt qua đại dịch tương đối tốt.

Những nỗ lực tối đa đã được thực hiện để vực dậy nền kinh tế sau COVID-19. Thực tế, tổng cộng, Chính phủ dự kiến ​​sẽ tăng nợ công khoảng 1 nghìn tỷ đô-la để chi trả cho các khoản trợ cấp thu nhập như JobKeeper, JobSeeker và các chính sách khác hỗ trợ cho các cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp.

Hiệu quả của các khoản chi tiêu kích thích kinh tế này có ý nghĩa rất quan trọng đối với triển vọng kinh tế năm 2021.

Tiết kiệm chuyển thành chi tiêu

Trước những lo ngại về diễn biến khó lường của COVID-19 cũng như những thông tin về các sự cố trong công tác quản lý đại dịch, nhiều hộ gia đình đã chọn cách trả bớt nợ và tiết kiệm một phần tiền mặt khi nhận được trợ cấp từ chính phủ, thay vì chi tiêu. Logic rất đơn giản: không ai biết được điều gì tồi tệ hơn có thể xảy ra trong những tháng tiếp theo, họ cần có sự chuẩn bị cho tương lai. Điều này đã khiến tỷ lệ tiết kiệm gần như đạt đỉnh vào thời điểm tháng 4/2020.

Tuy nhiên, chi tiêu của người tiêu dùng đã tăng trở lại vào tháng 5 và chỉ giảm xuống do sự kiện phong toả 112 ngày ở Melbourne, kết thúc vào cuối tháng 10.

Giờ đây, có thể thấy rõ xu hướng nới lỏng hầu bao của các hộ gia đình. Không chỉ vậy, các doanh nghiệp cũng đang bắt đầu tuyển dụng. Đó là chỉ dấu cho biết sự gia tăng chi tiêu của cả người tiêu dùng và doanh nghiệp trong tương lai.

Tiêu dùng tăng trưởng trở lại

Cuối năm ngoái, những người mua sắm đã tận dụng tối đa đợt giảm giá “Thứ Sáu đen tối” (Black Friday) và việc phát hành iPhone 12. Doanh thu của các doanh nghiệp đủ mạnh để khuyến khích các chủ doanh nghiệp tuyển dụng thêm nhân viên. Số tin quảng cáo tuyển dụng của ANZ đã tăng 13% trong tháng 11 và tăng thêm 9% vào tháng 12.

Thống kê chi tiêu bán lẻ tiếp tục cho thấy nhiều hứa hẹn. Theo số liệu do Cục Thống kê Úc công bố tuần trước, doanh số bán lẻ toàn quốc đã tăng 7,1% trong tháng 11 khi người dân ở Melbourne được dỡ bỏ khỏi các lệnh phong toả để mua sắm. Doanh số bán hàng qua internet tăng mạnh mẽ trong khoảng thời gian sự kiện “Thứ Sáu đen tối” và “Thứ Hai điện tử” cũng góp phần làm tăng chi tiêu tổng thể.

Chi tiêu hộ gia đình tại Queensland tăng mạnh nhất với mức 4,5%, tiếp theo là Tasmania, tăng 3,4%, và Lãnh thổ Thủ đô Úc, tăng 2,5%. Chi tiêu ở New South Wales tăng 2,3%.

Theo Ngân hàng Commonwealth, chi tiêu bằng thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ trong tuần tính đến ngày 8 tháng 1 đã tăng 13% so với một năm trước. Danh mục được quan tâm mua sắm nhất là đồ điện tử, đồ gia dụng và quần áo, giày dép.

Lựa chọn của các doanh nghiệp

Hoạt động của doanh nghiệp đang từng bước được phục hồi. Các doanh nghiệp nhỏ và lớn đang lựa chọn phương án thuê thêm nhân công và phát triển công ty.

Chính phủ chắc chắn đã đưa ra nhiều chính sách khuyến khích đầu tư kinh doanh và đây là cơ hội tốt để các doanh nghiệp quyết định chi tiêu cho đầu tư ngay trong năm nay. Vấn đề chỉ còn nằm ở các điều kiện để doanh nghiệp đầu tư đã sẵn sàng hay chưa, và các doanh nghiệp có đủ tự tin để làm điều đó hay không.

Tăng trưởng bền vững không phải việc dễ dàng

Sẽ vô nghĩa khi nói về tăng trưởng kinh tế trừ khi điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến túi tiền của mỗi người dân, nói rộng hơn, người dân được hưởng lợi từ tăng trưởng theo một cách nào đó. Những lợi ích rõ ràng của tăng trường kinh tế bao gồm mức lương cao hơn cho những người có thu nhập thấp và công việc ổn định hơn cho những người thiếu việc làm.

Chuyên gia về lao động, ông John Buchanan, cho rằng trong khi mức tăng gần đây trong tiêu dùng của dân chúng – vốn là động lực lớn của tăng trưởng kinh tế – là điều đáng khích lệ, thì thị trường lao động vẫn tỏ ra trì trệ. Tỷ lệ thiếu việc làm hiện nay vẫn dao động quanh mức 10%.

Vài tháng tới sẽ rất quan trọng. Virus Corona và các mối đe dọa kinh tế đi kèm với nó sẽ không sớm biến mất. Trợ cấp của chính phủ cần được duy trì, người tiêu dùng cần có niềm tin để tiếp tục chi tiêu, các doanh nghiệp cần tiếp tục mở rộng và tuyển dụng, và Trung Quốc sẽ cần tiếp tục nhập khẩu nguyên liệu thô của Australia. Những yếu tố đó là cần thiết cho sự gia tăng GDP của Úc trong năm nay.

Như hiện tại, các gói hỗ trợ JobKeeper và JobSeeker sẽ kết thúc vào tháng 3/2021 và kịch bản phong toả triệt để một khi xuất hiện điểm nóng của COVID-19 vẫn là mối đe dọa thường xuyên đối với hoạt động kinh doanh – khiến các kế hoạch đầu tư dài hạn trở nên khó nói nhất.

Dĩ nhiên, việc đạt được tăng trưởng kinh tế bền vững luôn là nhiệm vụ không dễ dàng. Công tác phòng chống và quản lý sự lây lan virus của Úc đã để lại cho đất nước một nền tảng kinh tế tốt hơn mong đợi để khởi chạy – nhờ những kế hoạch chi tiêu hợp lý của chính phủ. Tuy nhiên, chấp nhận một vài rủi ro kinh doanh hiện nay, dù là đáng sợ nhưng có thể dẫn đến tăng trưởng kinh tế bền vững mạnh mẽ hơn – điều mà nhiều người Úc đã mong mỏi từ nhiều năm nay.

Giang Vũ