Lý do khiến Ngân hàng Dự trữ Australia quyết định “đóng băng” lãi suất

Thống đốc Philip Lowe phát biểu ngày 4/7, cho biết quyết định giữ nguyên lãi suất ổn định trong tháng này sẽ mang lại cho các nhà hoạch định chính sách thêm thời gian để đánh giá “thể trạng” của nền kinh tế cũng như triển vọng kinh tế cũng như các rủi ro liên quan.

Trụ sở Ngân hàng Dự trữ Australia (RBA). Ảnh: Reuters

Ông Lowe nói thêm, ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục theo dõi sát sao sự phát triển của kinh tế toàn cầu, xu hướng tiêu dùng của hộ gia đình và dự báo lạm phát.

Trước đó, 16 trong số 31 nhà phân tích tham gia khảo sát của Reuters dự đoán RBA sẽ tăng lãi suất 0,25 điểm phần trăm, và 15 chuyên gia dự báo ngân hàng trung ương sẽ “đóng băng” lãi suất trong cuộc họp này.

Theo trang mạng abc.net.au, trong những tháng gần đây, các chuyên gia và nhà phân tích kinh tế thường xuyên đánh giá sai động thái lãi suất tiếp theo của RBA.

Nguyên nhân là bởi ngân hàng đã đưa ra một loạt thay đổi đột ngột và mạnh mẽ, ví dụ như tăng lãi suất mạnh hồi tháng Hai, sau đó tạm dừng tăng lãi suất vào tháng Tư, rồi lại tăng vọt liên tiếp vào tháng Năm và tháng Sáu. Các chuyên gia đã chỉ ra những lý do khiến RBA nên tạm ngừng tăng lãi suất:

Thứ nhất, lạm phát đang suy yếu. Toàn bộ ý tưởng đằng sau việc tăng lãi suất là “bóp nghẹt” lạm phát, đi kèm hy vọng không “bóp nghẹt” nền kinh tế. Bất chấp tất cả những tranh luận về xu hướng tăng lãi suất bắt đầu như thế nào, ai là người chịu trách nhiệm và điều gì đang thúc đẩy tăng lãi suất hiện nay, có một điều mà mọi người đều đồng ý là lạm phát đã lên đến đỉnh điểm và tốc độ tăng giá đang giảm dần.

Tỷ lệ lạm phát – nếu được tính trên cơ sở hàng năm – vẫn cao hơn nhiều so với mức “Goldilocks” của RBA từ 2-3% (một nền kinh tế Goldilocks là khi tăng trưởng không “quá nóng” dẫn đến lạm phát, cũng không “quá lạnh” đến mức tạo ra một cuộc suy thoái).

Tuy nhiên, nếu đo lường lạm phát theo một cách khác, thì một bức tranh hoàn toàn khác sẽ xuất hiện. Số liệu của Cơ quan Thống kê Australia cho thấy tỷ lệ lạm phát hàng tháng đã cho thấy sự hạ nhiệt, với lạm phát tháng 5/2023 chỉ tăng 5,6%. Tính trong cả quý I/2023, chỉ số giá tiêu dùng tăng 7%.

Thứ hai, nền kinh tế xuất hiện những dấu hiệu suy yếu. Trong vài tháng qua, một loạt nhà bán lẻ từ Harvey Norman đến David Jones đã báo cáo doanh số bán hàng giảm một cách đáng lo ngại.

Trong khi đó, các ngân hàng lớn nhất của đất nước, từ Commonwealth cho đến Macquarie, thông báo chi tiêu chậm lại trong hệ thống thanh toán của họ. Rõ ràng, đợt tăng lãi suất mạnh nhất trong lịch sử đang có tác động mạnh, và điều này đặt ra câu hỏi: Hiện có phải là lúc để “phanh gấp” không?

Thứ ba, thị trường bất động sản xuất hiện rủi ro. Trong những giai đoạn bình thường, tăng lãi suất thường khiến thị trường bất động sản tạo “đáy”.

Do người bán không muốn rao bán bất động sản của họ cho đến khi giá nhà tăng lên, và sự thiếu hụt nguồn cung đang thúc đẩy thị trường phục hồi.

Những người mua nhà với khoản vay với lãi suất cố định cực thấp giờ đây phải chuyển sang các khoản vay lãi suất thả nổi sẽ phải đối mặt với khoản trả nợ thế chấp cao hơn.

Ngay cả RBA cũng thừa nhận rằng ở mức lãi suất như hiện nay, khoảng 15% hộ gia đình Australia sẽ phải đối mặt với dòng tiền âm. Nhiều hộ gia đình trong số 880.000 hộ gia đình chuyển sang các khoản vay lãi suất thả nổi trong năm nay đang tiến gần đến cái được gọi là “vách đá thế chấp”. Nhiều người sẽ buộc phải bán nhà của họ trước khi chờ được giá nhà tăng lên.

Thứ tư, định giá bằng lạm phát. Giá điện đã tăng trở lại trong vài ngày qua nhưng không phải vì giá nhiên liệu hóa thạch tăng cao. Trên thực tế, điều ngược lại đang xảy ra.

Giá than, dầu và khí đốt quốc tế đang quay trở lại mức trước khi xung đột Nga-Ukraine nổ ra. Nhiều ngành công nghiệp được toàn quyền lựa chọn để biến chi phí tăng trong quá khứ thành định giá chi phí trong tương lai của họ.

Thứ năm, thiếu dư địa chính sách. Vào thời điểm này việc tăng lãi suất, với hy vọng đạt được mục tiêu lạm phát mà không làm tổn thương nền kinh tế, không còn là một lựa chọn hiệu quả. Mặc dù nhìn chung mọi người dường như được trang bị đầy đủ để đối phó với cơn bão tài chính sắp tới, nhưng rất ít người có thể chống chọi. Một nhóm tương đối lớn gồm những người Australia lớn tuổi, an toàn về tài chính với ít nợ và có khoản tiết kiệm hợp lý. Tuy nhiên, cũng có một nhóm khá đông có thể thấy họ bị buộc phải bán nhà để trang trải những khoản nợ.

Với nền kinh tế đang tăng trưởng chậm lại và chi tiêu hộ gia đình thu hẹp, đây là những dấu hiệu đáng ngại cho nền kinh tế Australia./.

Nguồn: bnews.vn